نقص بالا بردن یک چشم: گزارشی از بیماران جراحی‌شده طی 10 سال در بیمارستان لبافی‌نژاد

  هدف: تعیین علایم بالینی و نتایج جراحی در بیماران مبتلا به فلج ماهیچه‌های بالابرنده چشم که در در فاصله سال‌های 1372 تا 1383 به کلینیک استرابیسم بیمارستان لبافی‌نژاد مراجعه نمودند و تحت جراحی قرار گرفتند. روش پژوهش: این مطالعه با بررسی پرونده بیماران مبتلا به استرابیسم که طی سال‌های مزبور تحت عمل جراحی قرار گرفته بودند؛ انجام پذیرفت. براساس معاینه بالینی و نتایج حاصل از آزمون‌های کشش چشم (FDT)، تولید نیروی ماهیچه‌ای (FGT) و رفلکس بلز، 20 بیماری که با تشخیص فلج ماهیچه‌های بالابرنده چشم تحت عمل جراحی قرار گرفته بودند؛ در سه گروه فلج اولیه بالابرنده‌ها (9 بیمار)، فلج اولیه فوق هسته‌ای با محدودیت ثانویه ماهیچه راست تحتانی (4 بیمار) و محدودیت خالص ماهیچه راست تحتانی (7 بیمار) دسته‌بندی شدند. بیماران گروه اول تحت عمل جراحی نپ (Knapp)، گروه دوم تحت عمل جراحی نپ همراه با تضعیف ماهیچه راست تحتانی و گروه سوم تحت عمل جراحی تقویت و تضعیف عمودی یا تضعیف ماهیچه راست تحتانی به تنهایی قرار گرفتند. معیار موفقیت در عمل در یک بیمار برای انحراف، انحراف عمودی یا افقی 5 پریزم دیوپتر (PD) یا کم‌تر بعد از کلیه اعمال جراحی استرابیسم و برای محدودیت حرکتی، بهبود 25 درصد یا بیش‌تر در محدودیت حرکتی تعریف گردید. یافته‌ها: بیماران شامل 10 مرد و 10 زن با میانگین سنی 6/12 سال (32-5/1 سال) بودند. میانگین انحراف عمودی قبل و بعد از عمل بیماران، به ترتیب PD 8±32 و PD 8±8/3 (0001/0P<) و متوسط محدودیت حرکتی به سمت بالا قبل و بعد از عمل در بیماران، به ترتیب -7/0±-5/3 و -2/1±-3/2 (0001/0P<)و میانگین زمان پی‌گیری 20±22 ماه بوده است. میزان موفقیت در رفع انحراف بعد از انجام کلیه مراحل جراحی، 77 درصد و در بهبود محدودیت حرکتی 80 درصد بود. نتیجه‌گیری: برای انجام جراحی در بیماران مبتلا به فلج ماهیچه‌های بالابرنده چشم باید بر اساس علت زیربنایی بیماری در هر مورد تصمیم‌گیری شود. انجام آزمون‌های FDT و FGT و ارزیابی رفلکس بلز می‌تواند در تعیین علت زیربنایی بیماری و تصمیم‌گیری صحیح در باره عمل جراحی مناسب، در هر مورد کمک‌کننده باشد. · مجله چشم‌پزشکی بینا 1385؛ دوره 12، شماره 1: 88-81.